Câu hỏi 01:09 04/05/2013

Chào bác sĩ Con trai tôi lên 8 tuổi, cháu bị nôn và đau bụng. Từ 1 năm trước tôi cho cháu nội soi và xét nghiệm thì bị viêm toàn bộ dạ dày có HP. Tôi đã điều trị tích cực liên tục theo phác đồ của bác sĩ suốt 1 năm mà khi test thở vẫn còn HP. Bác sĩ cho tôi hỏi vậy tôi có phải thay đổi cách điều trị cho cháu liên tục theo các phác đồ của bác sĩ đến khi hết HP không. Tôi rất hoang mang vì cháu vẫn kêu đau bụng, ợ hơi mà thời gian điều trị 1 năm trời rồi toàn 2 đến 3 loại kháng sinh liều cao. Tôi rất lo lắng cho sức khỏe của cháu vì dùng thuốc kéo dài như vậy. Mong bác sĩ cho tôi một vài lời khuyên giúp tôi ổn định tâm lý để điều trị bệnh cho con. Xin chân thành cảm ơn bác sĩ !

Chào bạn! Trong điều trị viêm dạ dày do HP có thể dùng một số thuốc như sau:- Amoxicilline: Hoạt tính của thuốc phụ thuộc pH dịch vị. Trong nhiều nghiên cứu, amoxicilline được sử dụng trong các phác đồ diệt Hp và cho hiệu quả cao vì hầu như không có hiện tượng kháng thuốc. Tác dụng phụ ít. - Nhóm imidazole như: metronidazol, tinidazol và ornidazole. Đây là các kháng sinh có khả năng tập trung nhiều ở niêm mạc dạ dày, có nồng độ cao trong chất nhày và không bị ảnh hưởng bởi biến động của pH. Trong thực tế lâm sàng, sử dụng đơn độc metronidazol thì tỷ lệ kháng thuốc cao nhưng khi phối hợp 2 - 3 thuốc thì tỷ lệ kháng thuốc sẽ giảm. Tác dụng phụ khi dùng ngắn ngày có thể bị buồn nôn, đi ngoài, dị ứng; dùng dài ngày có thể bị giảm cảm giác. - Clarithromycin: kháng sinh thuộc nhóm Macrolid, có phổ tác dụng rộng. Trong điều trị Hp, hiện clarithromycin được khuyên dùng trong phác đồ ba thuốc, vì còn nhạy cảm cao với Hp. Thuốc không bị ảnh hưởng của pH dịch vị, dễ hấp thu hơn và tác dụng tích cực hơn đối với Hp so với erythromycin, có khả năng lan tỏa vào lớp nhày và thấm tốt vào niêm mạc dạ dày. Clarithromycin có hiệu quả diệt Hp cao, tỷ lệ kháng thuốc của vi khuẩn thấp. - Bismuth là một kim loại nặng, từ khi phát hiện bismuth có thêm khả năng diệt Hp theo cơ chế gây đông vón trực tiếp protein của vi khuẩn này người ta sử dụng bismuth để điều trị loét đường tiêu hóa dưới các dạng keo hữu cơ. Đã có nhiều công trình nghiên cứu chứng minh rằng việc sử dụng đơn độc kháng sinh sẽ thất bại trong điều trị Hp, các khuyến cáo hiện nay cho thấy sử dụng kết hợp hai kháng sinh cùng với bismut và thuốc ức chế bơm proton sẽ cho hiệu quả cao trong diệt trừ Hp. Tuy nhiên, việc phối hợp thuốc cụ thể như thế nào, liều lượng ra sao và dùng trong thời gian bao lâu, phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Trường hợp con trai bạn có thể bị viêm dạ dày do vi khuẩn HP kháng thuốc . Trong trường hợp này ,cần chuyển sang phác đồ điều trị kháng thuốc, lý tưởng nhất là nội soi lại dạ dày, lấy dịch vị dạ dày nuôi cấy và làm kháng sinh đồ, dựa vào kháng sinh đồ lựa chọn kháng sinh phù hợp nhất. Ngoài ra ,hiện nay tổ chức Y tế thế giới có đưa ra 4 liệu pháp - phác đồ điều trị HP kháng thuốc, bạn có thể tham khảo thêm: 1. Liệu pháp 4T: Bismuth + Tetra + Metro ( hoặc Tini ) + PPI( thuốc ức chế proton) - qid 2. Liệu pháp phân đoạn: (10 - 14d) 5 d dùng 2T: (PPI + Amox) bid => 3T: PPI + Clar. + Tini (Metro) bid ( Liệu pháp này không hiệu quả khi HP đề kháng cả với Clari + Metro) 3. Liệu pháp phối hợp: (không có Bismuth) 4T:  PPI  + Amox +  Clari + Metro (Tini), bid,  3-7d hay hơn nữa. (Ghi nhận  như mục 2.) 4. Liệu pháp đặc biệt dựa trên 2T: Với những B/n có genotype CYP 2C19  chậm : có thể dùng 2T (có thể thêm 1 hoặc 2 loại thuốc khác vào phác đồ này) VD. Omeprazole 80mg bid (or qid) + 2g Amox  trong 14 d (Japan) 5. Liệu pháp khác: - Có thể thay thế 1 vài thuốc đã bị đề kháng bằng các thuốc mới  như Fluoroquinolones = Levo, Moxifloxacin (tuy nhiên cũng đã bị đề kháng) -   Rifabutin và  Furazolidone (dùng thay Metronidazole trong  LP 4T) - Dùng Probiotics để tăng cường hiệu lực, giảm tác dụng phụ của KS. - Dùng Pronase và n-Acetyl Cystein để giảm độ nhày niêm mạc dạ dày. Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe. BS. Hoàng Thị Năng